Ogórek gruntowy - jakie ma odmiany i jak go uprawiać?
Jednoroczny ogórek gruntowy (łac. Cucumis sativus) z rodziny dyniowatych to jedna z najbardziej rozpowszechnionych roślin, hodowana praktycznie na całym świecie. Jakie ma odmiany i w jaki sposób ją uprawiać, aby przyniosła możliwie najlepsze plony?
Ogórek gruntowy – dlaczego warto się nim zainteresować?
Obecnie nie tylko w Polsce, ale na całym świecie bardzo popularna stała się uprawa ogórków na wszelkiego rodzaju działkach, w ogrodach, pod folią lub w szklarni. Za popularnością warzywa obecnego w wielu rodzimych potrawach stoi stosunkowa łatwość w jego uprawie, a także smak, za którym przepada wiele osób.
Rozpoczęcie uprawy ogórka gruntowego przynosi stosunkowo duże ilości wyrastających owoców, które mogą być następnie wykorzystane w sałatkach, marynacie, wszelkiego rodzaju potrawach, a także jako skuteczny produkt dla osób, które chcą schudnąć. Ogórki gruntowe same w sobie nie zawierają ogromnych ilości witamin i minerałów, jednakże właściwości ogórka pomagają usunąć nadmiar wody, której organizm nie potrzebuje.
Ogórek gruntowy w otwartej uprawie – kiedy sadzić nasiona?
Aby uzyskać przyzwoite zbiory ogórków gruntowych, konieczne jest przestrzeganie niektórych aspektów uprawy rolniczej:
- Terminy sadzenia powinny wykluczać możliwość przymrozków;
- Sadzenie pionowe daje wyższy plon;
- Rośliny lepiej rozwijają się na słonecznych rabatach;
- Miejsce sadzenia musi być chronione przed przeciągami. W tym celu na początku maja można wysiać rośliny strączkowe, chroniące ogórki przed wiatrem;
- Siew powinien odbyć się w miejscu, w którym wcześniej nie uprawiano innych przedstawicieli dyniowatych. Ochroni to sadzonki przed chorobami.
Sadzenie sadzonek bezpośrednio w gruncie powinno odbyć się na początku lub w połowie maja. W kwietniu zalecany jest jedynie siew nasion do sadzonek, ponieważ bezpośrednie sadzenie w gruncie o tak wczesnej porze roku może zniszczyć całą uprawę. Odpowiednia temperatura ziemi do posadzenia ogórków powinna wynosić ok. 12-24ºC.
Obszar przeznaczony dla ogórków powinien być także dobrze oświetlony przez słońce, choć dopuszczalny jest również półcień. Jeśli istnieje możliwość nocnych przymrozków, sadzone w ziemi ogórki będą musiały zostać pokryte folią.
Jak sadzić ogórki gruntowe?
Zanim przystąpi się do sadzenia ogórków, należy wspomnieć, iż ogórki gruntowe będą lepiej rosły na tych rabatach, na których w poprzednim sezonie dojrzewały pomidory lub kapusta (kalafior, kapusta biała). Ziemniaki, marchew, papryka i cebula również są uważane za dobre rośliny poprzedzające. Ogórki sadzi się w otwartej glebie przez nasiona lub z rozsady, która zapewni szybszy rozrost plonów.
Stanowisko ogórkowe powinno cechować się wynoszącą co najmniej 20 centymetrów przerwą między krzewami. Rozstaw rzędów powinien wynosić zaś od jednego metra wzwyż. Po posadzeniu wzdłuż grzbietu umieszcza się kołki, po których ciągnie się linkę. Następnie przywiązuje się do niej ogórki, w ten sposób powstaje wsparcie dla uprawy.
Do siewu ogórków gruntowych w glebie konieczne jest, aby ziemia i powietrze ogrzały się odpowiednio do 12 i 15ºC. Ogórki uwielbiają glebę bardzo żyzną, przepuszczalną, ubogą w azot, obojętną lub o lekko zasadowym pH. Rozstaw od 70 do 120 centymetrów, odległość między otworami powinna wynosić 12-20 centymetrów, głębokość sadzenia 3-4 centymetry.
Odmiany ogórków gruntowych – które warto znać?
Zgodnie z przeznaczeniem odmiany ogórków dzielą się na sałatkowe, konserwowe i uniwersalne. Ogórki konserwowe mają cienką skórę, wyróżniają się wysoką zawartością cukrów. Grubsza i twardsza skóra ogórków sałatkowych zapobiega wnikaniu solanki i marynat, cechują się znaczną świeżością smaku. Uniwersalne mogą być spożywane na świeżo, jak i konserwowane.
Najpopularniejsze odmiany ogórków gruntowych
- Ogórek Gruntowy Śremski F1 – Polski ogórek śremski cechuje się bardzo smacznymi, zwartymi owocami, nadającymi się do wszelkiego rodzaju solanek, jak i do spożycia na świeżo. Łodygi ogórka są potężne, a sama roślina jest stosunkowo wytrzymała i odporna na warunki środowiskowe, jak i choroby. Od pojawienia się kiełków do zbioru pierwszych owoców mija 40-45 dni. Same ogórki są krótkie, każdy ma po 8-10 cm, ważą od 70 do 120 g. Na skórce znajduje się kilka małych guzków. Miąższ ma przyjemną elastyczną konsystencję, która jest zachowana do czasu konserwowania;
- Ogórek Śremski – Najpopularniejsza odmiana, którą można spotkać w Polsce. Wczesna odmiana hybrydowa nadająca się nie tylko do konserwowania, ale również do kwaszenia, czy jedzenia w niedalekim czasie po zerwaniu. Podobnie jak odmiana F1, starszy kuzyn cechuje się wysoką tolerancją na warunki atmosferyczne i choroby, w tym szkodniki, takie jak mączniak rzekomy i prawdziwy;
- Ogórek Julian F1 – Odmiana plenna owocująca w środku sezonu. Nadaje się do zakwaszania, konserwowania i marynowania. Julian charakteryzuje się widocznym, zielonym kolorem i ciekawym smakiem;
- Ogórek Hela F1 – Polska hybryda wyrastająca w połowie sezonu. Okres wegetacyjny 45-55 dni. Charakteryzuje się wydłużonymi, intensywnie zielonymi owocami z białymi paskami. Ogórki bez goryczki, używane w solankach, do konserwowania;
- Ogórek Wisconsin – Gotowe do zbioru po około 50 dniach od posadzenia. Stosowane w marynatach, a także spożywane na surowo. Miąższ jasnozielony i bardzo smaczny, dający dużo owoców w miesiącach letnich.
Pielęgnacja i zbieranie plonów ogórka gruntowego – jak dbać, kiedy zbierać?
Przy prawidłowym sadzeniu dalsza pielęgnacja ogórków jest prosta, należy przestrzegać standardowych zasad: regularnie podlewać, usuwać chwasty, zwalczać szkodniki i w razie potrzeby nawozić.
Na początku wzrostu ogórków gleba może być lekko poluzowana, a tym samym nasycona tlenem. Warto też lekko wypuścić pędy, aby ogórek wyrósł w dodatkowe korzenie, które pomogą krzewowi wydać więcej owoców.
Aby ułatwić monitorowanie wilgotności gleby, zaleca się ściółkowanie gruntu wokół pędów. Zmniejszy to również ilość chwastów i ułatwi odchwaszczanie. Podlewanie powinno odbywać się regularnie, ogórki kochają wilgoć. Jeśli nie ma deszczu, należy podlewać codziennie, najlepiej wieczorem, gdy słońce chowa się za horyzont lub nad rankiem.
Do jedzenia „prosto z ogrodu” zaleca się zrywanie małych i soczystych owoców wielkości ok. 10 cm. W przypadku konserw najlepiej zdadzą się te od 3 do 18 cm, w zależności od przepisu. Zbieranie ogórków najlepiej wykonywać rano lub wieczorem, co kilka dni w sezonie letnim, aby umożliwić roślinie następne owocowania.
Uprawa ogórka gruntowego – delikatne i smaczne rośliny
Ogórki, choć niezwykle popularne, nadal są warte uwagi. Za troskę podczas sadzenia i odpowiednią pielęgnację w trakcie dorastania zawsze będą dziękować soczystym miąższem, unikatowym smakiem i bogatą możliwością zastosowań.
