Uprawa paproci - jak uprawiać paprocie w ogrodzie?
Do dekoracji ogrodów wykorzystuje się wiele gatunków paproci, zarówno te rodzime jak i pochodzące z egzotycznych krajów. Różnią się głównie rozmiarami, kształtem i wybarwieniem liści. Większość ma zbliżone wymagania względem stanowiska, typu podłoża, a także podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych. Jak uprawiać paprocie w ogrodzie, by zachwycały swoim wyglądem?
Jakie stanowisko dla paproci ogrodowych jest najlepsze?
Większość paproci w stanie naturalnym występuje w lasach, zadrzewieniach bądź na ich obrzeżach, dlatego są chronione przed bezpośrednim nasłonecznieniem przez korony drzew i krzewów. Podobne warunki należy zapewnić im w ogrodzie. Optymalne dla paproci są stanowiska półcieniste. Z reguły rośliny znoszą również całkowite zacienienie, chociaż wolniej rosną i docelowo osiągają mniejsze rozmiary.
- Gatunki i odmiany o barwnych liściach, np. fioletowo-srebrzystych (np. wietlicy japońskiej) mają wyższe wymagania świetle. Atrakcyjniej wybarwiają się w miejscach o dużej ilości światła rozproszonego. W cieniu nadmiernie zazieleniają się, na słońcu są bardziej wrażliwe na poparzenia słoneczne od paproci o zielonych liściach.
- Paprotka zwyczajna radzi sobie w miejscach słonecznych, lecz ma wtedy jaśniejsze liście.
Najlepsza ziemia do paproci
Idealna ziemia do paproci jest żyzna, próchnicza, umiarkowanie wilgotna o odczynie lekko kwaśnym. Większość paproci toleruje przeciętne ogrodowe gleby, jeśli nie są nadmiernie lekkie (piaszczyste) bądź ciężkie (gliniaste) i mało przepuszczalne (zbyt wilgotne).
Istnieją wyjątki od reguły – paprotka zwyczajna dobrze radzi sobie na lżejszych, suchych glebach. Z kolei długosz królewski, nerecznica błotna i pióropusznik strusi tolerują podłoża wilgotne, okresowo zalewane. Języcznik zwyczajny, zanokcica skalna, cienistka Roberta i paprotnica krucha lubią gleby wapienne.
Jednym z najpraktyczniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jest wymieszanie podłoża z obornikiem (najlepiej w roku poprzedzającym sadzenie paproci). Dzięki temu zwiększa się żyzność gleb lekkich, a poprawia przepuszczalność gleb ciężkich. Gliniaste gleby warto dodatkowo przekopać z grubą warstwą piachu.
Uprawa paproci - najważniejsze zabiegi pielęgnacyjne
Paprocie w ogrodzie uprawiane na właściwych stanowiskach, po uprzednim przygotowaniu gleby są niemal bezobsługowe. To zieleń mało podatna na choroby i szkodniki. Można je sadzić jesienią lub wiosną. Rozstawa sadzenia zależy od siły wzrostu gatunku i odmiany.
- Podlewanie – to najważniejszy zabieg pielęgnacyjny u paproci. To grupa roślin, która wytwarza płytki, słaby system korzeniowy, dlatego jest wrażliwa na suszę. W czasie długo utrzymujących się okresów bezdeszczowych należy je podlewać. Regularnego nawadniania, latem nawet 3-4 razy w tygodniu, wymagają paprocie uprawiane w pojemnikach. Paprocie do ogrodu bardziej odporne na niedobór wody to zanokcica skalna, paprotka zwyczajna i języcznik zwyczajny.
- Nawożenie – nie jest wymagane u paproci uprawianych w żyznym podłożu. Paprocie rosnące na lekkich, piaszczystych glebach warto wspomóc, stosując wiosną dawkę nawozu wieloskładnikowego (o niskiej zawartości azotu). Nawożenie w szczególności jest wskazane u gatunków wysokich, które tworzą dużą masę liści. Przykłady to nerecznica samcza i pióropusznik strusi.
- Ochrona przed mrozem – większość gatunków dobrze zimuje w polskich ogrodach bez konieczności okrywania. Osłania się m.in. młode wietlice (ściółka, gałązki iglaków).
- Dodatkowe zabiegi – zaleca się stosować ściółkowanie, gdyż ogranicza to ryzyko wysuszenia gleby i w pewnym stopniu zmniejsza zachwaszczenie. Ponadto jesienią skraca się liście paproci (tuż nad ziemią). Nie dotyczy to gatunków o liściach zimotrwałych, np. narecznicy czerwonozawijkowej i języcznika zwyczajnego.
Paprocie w ogrodzie są uprawiane na rabatach z innymi gatunkami cienioznośnymi. Ponadto sadzi się je pod koroną drzew i krzewów, w bardziej zacienionych zakątkach skalniaków (niektóre gatunki) oraz przy oczkach wodnych. Wprowadzają do ogrodu naturalność, a przy zapewnieniu właściwych warunków są łatwe w uprawie. Poleca się je nawet osobom początkującym.
